Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), genellikle çocukluk döneminde başlayan ve yetişkinlikte de devam edebilen bir nörogelişimsel bozukluktur. DEHB’nin etkileri, bireyin okul, iş ve sosyal yaşamını önemli ölçüde etkileyebilir.

• DEHB’nin belirtileri nelerdir?

DEHB, üç temel semptom grubu ile kendini gösterir:

1. Dikkat Eksikliği:

1. • Görevleri tamamlama konusunda zorluk.
   • Unutkanlık (ödevleri veya önemli eşyaları unutma).
   • Detaylara dikkat etmeme ve sürekli hata yapma.
   • Uzun süre odaklanamama.
   • Görevler sırasında dikkatin kolayca dağılması.

2. Hiperaktivite:

1. • Yerinde duramama ve sürekli hareket halinde olma.
   • Oturması gereken yerlerde kalkıp dolaşma.
   • Sürekli konuşma veya ses çıkarma.
   • Fiziksel olarak sürekli bir “enerji taşkınlığı.”

3. Dürtüsellik:

1. • Sırasını beklemekte zorlanma.
   • Başkalarının sözünü kesme veya oyunları bölme.
   • Düşünmeden hareket etme ve riskli davranışlarda bulunma.

Bu belirtiler, çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine göre değerlendirilmelidir. Her hareketlilik veya dikkatsizlik, DEHB’ye işaret etmez.

• DEHB tedavisi için neler yapılmalıdır?

DEHB’nin tedavi süreci, bireyin yaşına, belirtilerine ve yaşam koşullarına göre kişiselleştirilir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

1. Davranışsal Terapi:
   Çocuğun davranışlarını anlamaya ve değiştirmeye odaklanan bu terapi, ebeveyn ve öğretmen desteğiyle güçlendirilir. Ödüllendirme sistemleri ve pozitif disiplin teknikleri sıklıkla kullanılır.
2. Eğitim Desteği:
   Çocuğun okulda başarısını artırmak için bireyselleştirilmiş eğitim planları hazırlanabilir. Öğretmenlerle iş birliği yapmak bu süreçte çok önemlidir.
3. İlaç Tedavisi:
   DEHB semptomlarını azaltmaya yardımcı olan ilaçlar, doktor kontrolünde kullanılabilir. İlaçlar dikkat süresini artırabilir ve dürtüselliği azaltabilir. Ancak ilaç tedavisi, bireyin tüm ihtiyaçlarını karşılamaz; terapilerle desteklenmelidir.
4. Aile Eğitimi:
   Aile üyeleri, çocuğun ihtiyaçlarını daha iyi anlayabilmek ve yönetebilmek için desteklenir. Ebeveynlerin sabırlı olması ve çocuğa uygun bir çevre sunması önemlidir.

DEHB İlaçsız Tedavi Edilebilir Mi?

DEHB’nin ilaçsız tedavi yöntemleri, birçok bireyde semptomları hafifletmede etkili olabilir. Ancak, her bireyin durumu farklıdır ve bazı durumlarda ilaç tedavisi gerekli olabilir. Tedavi planı, bir uzman tarafından değerlendirilerek bireye özel olarak hazırlanmalıdır. İlaçsız tedavi yöntemleri, bireyin yaşam kalitesini artırmak için ilaç tedavisine ek olarak da uygulanabilir. Bu süreçte düzenli takip ve uzman desteği önemlidir.